در دستگاه‌ تصفیه آب صنعتی، یکی از مراحل حیاتی در حفظ عملکرد بهینه و افزایش طول عمر تجهیزات، بکواش (Backwash) است. بکواش دستگاه‌ تصفیه آب صنعتی به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن، جریان آب به‌صورت معکوس درون فیلترهای دستگاه جاری می‌شود تا ذرات معلق و آلودگی‌هایی که درون فیلترها انباشته شده‌اند، پاک‌سازی شوند. این فرآیند به‌خصوص برای فیلترهای شنی و کارتریجی در دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی بسیار ضروری است. در ادامه، به توضیح کامل بکواش دستگاه تصفیه آب صنعتی و نکات مهم در انجام آن می‌پردازیم.

بکواش دستگاه تصفیه آب صنعتی چیست؟

بکواش یا شستشوی معکوس به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن جریان آب به‌صورت معکوس از درون فیلتر عبور می‌کند تا ذرات معلق، رسوبات و آلاینده‌هایی که در طی زمان در فیلتر تجمع یافته‌اند، پاک شوند. این عملیات نه‌تنها برای حفظ عملکرد بهینه دستگاه تصفیه ضروری است، بلکه باعث افزایش عمر مفید فیلترها و حفظ کیفیت آب تصفیه‌شده نیز می‌شود.

انجام منظم بکواش از انسداد فیلترها جلوگیری کرده و جریان آب را پایدار نگه می‌دارد، به‌ویژه در سیستم‌های صنعتی که حجم بالایی از آب مصرف می‌شود، این فرآیند اهمیت ویژه‌ای دارد.

اهمیت بکواش دستگاه تصفیه آب صنعتی

در فیلترهای صنعتی مانند فیلترهای شنی و کارتریجی، ذرات و رسوبات به مرور در فیلتر انباشته می‌شوند. اگر این ذرات به‌موقع از فیلتر خارج نشوند، می‌توانند باعث کاهش سرعت عبور آب و افت فشار در سیستم شوند. انجام بکواش به‌طور منظم، علاوه بر حفظ کارایی دستگاه، عمر مفید فیلترها را نیز افزایش می‌دهد و از بروز خرابی‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.

فرآیند بکواش دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی

  • تشخیص زمان مناسب برای بکواش
    زمان انجام بکواش بسته به نوع دستگاه و میزان آلودگی آب متفاوت است. دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی معمولاً دارای سیستم‌های کنترلی هستند که افت فشار و عملکرد فیلتر را اندازه‌گیری می‌کنند. در صورتی که افت فشار بیش از حد مجاز باشد، نیاز به انجام بکواش وجود دارد.
  • خاموش کردن سیستم تصفیه
    قبل از انجام بکواش، باید سیستم تصفیه به‌طور کامل خاموش شود تا از آسیب به پمپ‌ها و تجهیزات جلوگیری شود. این مرحله اهمیت زیادی دارد تا فرآیند به درستی انجام شود.
  • معکوس کردن جریان آب
    در مرحله بعد، جریان آب به‌صورت معکوس از فیلتر عبور داده می‌شود. آب با فشار از فیلتر عبور کرده و ذرات معلق و آلودگی‌هایی که درون فیلتر انباشته شده‌اند، شسته و به مخزن یا فاضلاب هدایت می‌شوند.
  • بازگرداندن سیستم به حالت عادی
    پس از پایان بکواش، جریان آب به حالت عادی بازگردانده شده و سیستم دوباره به کار خود ادامه می‌دهد. معمولاً پس از بکواش، کیفیت آب خروجی برای مدت کوتاهی ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد، بنابراین بهتر است دستگاه به مدت چند دقیقه اضافی کار کند تا آب تمیز به سیستم بازگردد.

مزایای بکواش دستگاه تصفیه آب صنعتی

  • افزایش عمر مفید فیلترها

بکواش منظم نقش مهمی در افزایش عمر مفید فیلترهای دستگاه تصفیه آب ایفا می‌کند. این فرآیند با کاهش تجمع رسوبات و آلودگی‌ها بر روی سطح فیلترها، باعث می‌شود که فشار کمتری به فیلترها وارد شود. در نتیجه، فیلترها کمتر فرسوده شده و مدت زمان بیشتری به عملکرد بهینه خود ادامه می‌دهند. این امر باعث می‌شود که فیلترها در دوره‌های طولانی‌تری قابل استفاده باشند و نیاز به تعویض آنها کاهش یابد.

  • بهبود کارایی دستگاه تصفیه آب

زمانی که فیلترهای دستگاه تصفیه آب به طور منظم تمیز می‌شوند و از تجمع ذرات و رسوبات در آن‌ها جلوگیری می‌شود، دستگاه قادر است با راندمان بالاتری به تصفیه آب بپردازد. این کار مانع از کاهش فشار آب و افت کیفیت تصفیه می‌شود. به این ترتیب، دستگاه می‌تواند به شکل پیوسته و با حداکثر کارایی آب را تصفیه کرده و نیازهای مصرف‌کننده را برآورده کند.

  • کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری

با انجام بکواش صحیح و منظم، میزان استهلاک قطعات و فیلترهای دستگاه به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد. این امر از نیاز به تعویض مکرر فیلترها و سایر قطعات جلوگیری کرده و هزینه‌های مربوط به نگهداری و تعمیر دستگاه را به حداقل می‌رساند. در نتیجه، علاوه بر افزایش عمر دستگاه، هزینه‌های کلی مربوط به نگهداری و تعمیرات نیز کاهش می‌یابد.

  • جلوگیری از انسداد و خرابی سیستم

اگر ذرات معلق و رسوبات در فیلترها انباشته شوند و به موقع بکواش انجام نشود، ممکن است به انسداد مسیرهای جریان آب و خرابی فیلترها منجر شود. این انسدادها می‌توانند نه‌تنها باعث کاهش کارایی دستگاه شوند، بلکه به دیگر اجزای سیستم تصفیه نیز آسیب وارد کنند. با انجام منظم بکواش، از این مشکلات جلوگیری شده و سلامت کلی سیستم حفظ می‌شود.

انواع فیلترهای قابل بکواش در دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی

  • فیلترهای شنی
    فیلترهای شنی یکی از پرکاربردترین فیلترها در دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی هستند. این فیلترها برای حذف ذرات معلق بزرگتر از 50 میکرون استفاده می‌شوند. بکواش این فیلترها به‌طور معمول هر چند روز یکبار انجام می‌شود و برای حفظ عملکرد آن‌ها بسیار حیاتی است.
  • فیلترهای کربنی
    فیلترهای کربنی علاوه بر حذف مواد معلق، برای حذف بوها و مواد شیمیایی نامطلوب از آب مورد استفاده قرار می‌گیرند. بکواش این فیلترها نیز برای حفظ کارایی در حذف آلودگی‌ها و طولانی‌تر شدن عمر فیلتر ضروری است.
  • فیلترهای کارتریجی
    فیلترهای کارتریجی نیز در تصفیه آب‌های صنعتی به کار می‌روند، اما به دلیل ساختار خاص خود، کمتر به بکواش نیاز دارند و معمولاً باید به‌طور دوره‌ای تعویض شوند.

نکات مهم در انجام بکواش دستگاه تصفیه آب صنعتی

  • انتخاب زمان مناسب برای بکواش
    بکواش باید در زمانی انجام شود که افت فشار در سیستم احساس شود یا عملکرد دستگاه کاهش یابد. به همین دلیل، مانیتورینگ فشار در سیستم اهمیت زیادی دارد.
  • آب با کیفیت برای بکواش
    کیفیت آبی که برای بکواش استفاده می‌شود نیز اهمیت دارد. استفاده از آب تمیز برای این فرآیند، باعث می‌شود که عملکرد بکواش بهینه باشد و ذرات معلق به‌درستی شسته شوند.
  • بررسی منظم فیلترها
    در کنار انجام بکواش، باید فیلترها به‌صورت منظم مورد بررسی قرار گیرند تا از وضعیت فیزیکی و کارایی آن‌ها اطمینان حاصل شود. تعویض فیلترها به‌موقع، نقش مهمی در کارایی دستگاه دارد.


بکواش دستگاه تصفیه آب صنعتی یکی از فرآیندهای کلیدی در نگهداری و عملکرد بهینه دستگاه‌ تصفیه آب است. با انجام منظم و صحیح بکواش، نه‌تنها کارایی دستگاه افزایش می‌یابد، بلکه از بروز خرابی‌های پرهزینه و کاهش عمر فیلتر نیز جلوگیری می‌شود. همچنین، بکواش به بهبود کیفیت آب خروجی و جلوگیری از رسوب‌گذاری در فیلترها کمک می‌کند. بنابراین، هرچند ساده به‌نظر می‌رسد، این فرآیند یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت و نگهداری دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی است.