دیونایزر و دستگاه آب شیرین‌کن صنعتی(دستگاه تصفیه آب صنعتی) دو تکنولوژی مهم در زمینه بهینه‌سازی کیفیت آب صنعتی هستند. از تفاوت دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی این است که دیونایزر با استفاده از مبدل‌های یونی، تمامی یونها را از آب حذف کرده و آب دیونایزه با خلوص بسیار بالا تولید می‌کند. این دستگاه به ویژه در صنایع الکترونیکی، داروسازی و آزمایشگاهی جهت تأمین آب با خلوص بالا و بدون هیچ گونه یون موجود در آن، بسیار کارآمد است.
در مقابل، دستگاه آب شیرین‌کن صنعتی(دستگاه تصفیه آب صنعتی) با استفاده از فرآیندهایی نظیر تقطیر یا اسمز معکوس، اقدام به حذف املاح و مواد معلق در آب می‌کند و آب شور یا تلخ را به آب شیرین تبدیل می‌نماید. این دستگاهات برای کاربردهای گسترده از جمله تأمین آب مصرفی در صنایع و حتی مصارف خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در هر دو مورد، هدف اصلی این دستگاه‌ها بهبود کیفیت آب و ایجاد منابع آب با خلوص بالاست. انتخاب بین دیونایزر و دستگاه آب شیرین‌کن صنعتی به میزان خلوص مورد نظر و نیازهای خاص هر صنعت و کاربرد بستگی دارد. در ادامه به بررسی تفاوت دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی می پردازیم.
دیونایزر چیست؟
اکثر افراد بر این باورند که استفاده از آب تصفیه و بدون املاح، فقط برای آشامیدن است؛ اما این تصور کاملا اشتباهی است چرا که در اکثر صنعت‌ها، برای اینکه بتوانند در کار خود، نتیجه بهتری دریافت کنند، لازم است که آب مصرفی آنها، خالص و تمیز باشد. یکی از بهترین دستگاه‌ها برای تصفیه و بالا بردن میزان خلوص آب دستگاه دیونایزر است. آب دیونایزر نوعی آب بدون یون است که به آب‌های کاتیون و آنیون نیز شهرت دارد. ذرات الکتریکی مثبت و منفی در این نوع آب، وجود ندارد. لازم به ذکر است که کاتیون و آنیون، جزئی از ناخالصی آب به حساب می‌آیند که با عبور این سیال از دستگاه دیونایزر، یونها از آن جدا شده و آبی بدون ناخالصی حاصل می‌شود.
دستگاه دیونیزه آب و نحوه عملکرد آن
دستگاه دیونایزر از دو ستون برای تولید آب خالص تشکیل شده است که عنصر کاتیون و آنیون، هر کدام در یک ستون آن قرار دارند؛ ستون آنیون، بارهای منفی را تشکیل می‌دهد و ستون کاتیون، از بارهای مثبت تشکیل شده است. این دستگاه، سختی دائم و موقت آب را از بین می‌برد. عملکرد این دستگاه به این صورت است که آب خامی که وارد این دو ستون می‌شود، بارهای مثبت و منفی را جذب می‌کند. در زمان خروج از ستون‌ها، تمام ناخالصی‌های آب گرفته می‌شود و آبی تمیز از دستگاه خارج می‌شود.
در حالت کلی می‌توان عملکرد این دستگاه را در چهار مرحله توضیح داد:
⦁ مرحله اول
در مرحله اول، آب خام، از پمپ برقی موجود در دستگاه عبور می‌کند تا فشار مثبت بر روی آن ایجاد شود. به این صورت، ذرات میکروبی و یون‌های موجود در آن حذف می‌شوند.
⦁ مرحله دوم
در این مرحله، آب به کارتریج‌ها وارد می‌شود تا به وسیله زرین کربن فعال شده و در آن تعویض یونی اتفاق بیفتد. در این مرحله مابقی ذرات باقیمانده یون و همچنین آلکالوئیدها و ذرات جامد به طور کلی از آب جدا می‌شوند.
⦁ مرحله سوم
در مرحله سوم، با تاباندن اشعه ماوراء بنفش با طول موج بالا به آب، تمامی میکروب‌های موجود در آب را کشته و کار استریلیزاسیون را کامل می‌کنند.
⦁ مرحله چهارم
در مرحله آخر از عملیات دیونایزر آب، آن را از فیلتر غشایی عبور می‌دهند تا تمامی آنزیم و میکروب‌های باقیمانده در آب به طور کامل نابود شوند. در پایان این مرحله که به آن فیلتراسیون نیز می‌گویند، آب کاملا خالص و آماده مصرف می‌شود.
کاربرد استفاده از دستگاه دیونیزه آب
استفاده از دستگاه دیونایزر برای حذف ناخالصی‌ها از آب، مزایای زیادی دارد که علاوه بر تولید آب مقطر در مراکز بهداشتی دارویی و آزمایشگاهی، برای پایین آوردن هزینه های خود و داشتن آبی فوق خالص از این دستگاه استفاده می کنند.
همچنین در بسیاری از آزمایشگاه های تشخیص طبی برای بالا بردن دقت آزمون تست‌های خود و شستن ظروف آزمایشگاهی از این دستگاه استفاده می‌شود. همچنین می‌توان اشاره کرد که استفاده از آب دیونایزر در تولید محصولات آرایشی، رنگ ها و حتی مواد غذایی کاربرد زیادی دارد.
از دیگر کاربردهای دستگاه شیرین سازی آب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
⦁ استفاده در صنعت کشاورزی، پزشکی، داروسازی و صنایع غذایی
⦁ خنک کردن تجهیزات در بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و دیگر مراکز
⦁ آبکاری کردن فلزات
⦁ جلوگیری از بالا رفتن هزینه شستشوی تجهیزات آزمایشگاهی
⦁ و …
تفاوت دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی
و دستگاه دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی یا دستگاه تصفیه آب صنعتی، برای خالص‌سازی آب‌ها و از بین بردن املاحی همچون ماسه، نمک، منیزیم، کلسیم و آهن مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این قسمت قصد داریم از تفاوت دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی با شما صحبت کنیم.
همانطور که می‌دانید، بدن انسان، به مواد معدنی و عناصر موجود در آب نیاز دارد که فرایند تصفیه آب می‌تواند عناصری مثل منیزیم، کلسیم، آهن و … را به طور کامل از آب حذف کند. این در حالی است که عملیات دیونایزر آب تا حدودی به نگهداری این عناصر در ترکیب آب کمک می‌کند و مانع از بین رفتن آنها می‌شود.
از دیگر تفاوت دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی(دستگاه تصفیه آب صنعتی) دستگاه با یکدیگر این است که دستگاه دیونیزه قادر است با انجام عملیاتی که بر روی آب خام انجام می‌دهد، یون موجود در آن را به طور کامل حذف کند.
این در حالی است که هیچ دستگاه تصفیه آب صنعتی دیگری قادر به انجام این کار نیست.
تفاوت دیگر دستگاه دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی، در قیمت آنها است. این دستگاه، با وجود عملکرد فوق‌العاده‌ای که دارد به نسبت آب شیرین کن‌های صنعتی از قیمت بسیار مناسب و مقرون به صرفه‌ای نیز برخوردار است.
دستگاه دیونایزر و آب شیرین‌کن صنعتی دو فناوری متفاوت هستند که هرکدام به نحوی برای بهبود کیفیت آب در محیط‌های صنعتی کاربرد دارند. آب شیرین‌کن صنعتی به منظور کاهش میزان املاح موجود در آب و تبدیل آب شور به آب شیرین استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها از روش‌های مختلفی نظیر اسمز معکوس یا تبادل یون برای حذف املاح از آب استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر، آب شیرین‌کن صنعتی به تصفیه آب برای حذف املاح محلول در آن می‌پردازد.
در مقابل، دیونایزر به عنوان یک دستگاه مختص صنایع الکترونیکی و شیمیایی عمل می‌کند. این دستگاه به وسیله فرآیند دیونیزاسیون، یونها را از آب حذف و آب دیونیزه شده با خلوص بسیار بالا را تولید می‌کند.
در واقع، دیونایزر به دلیل حذف تمام یونها از آب، آب بسیار خالص و بدون هیچ گونه املاحی تولید می‌کند. در نتیجه، اگر هدف حصول آب با خلوص بالا و بدون هیچ گونه املاح باشد، دیونایزر به عنوان یک گزینه ایده‌آل در صنایع خاص مطرح می‌شود.
فرآیند تولید آب دیونایزه با دستگاه دیونایزر
دیونایزاسیون یک فرآیند تصفیه آب است که به وسیله دستگاه‌های دیونایزر انجام می‌شود و به دستیابی به آب با خلوص بسیار بالا و حذف تمامی یونها از آب هدف خود را محقق می‌کند.این نیز از تفاوت دیونایزر و آب شیرین کن صنعتی است. فرآیند دیونایزاسیون شامل مراحل مختلفی است که در ادامه توضیح داده شده‌اند:
1. تخلیه یونها: در ابتدا، آب منابع طبیعی یا تصفیه شده به دستگاه دیونایزر وارد می‌شود. در این مرحله، یونها مثبت و منفی از آب حذف می‌شوند. این اتفاق به وسیله مبدل‌های یونی کاتیونی (مثبت) و آنیونی (منفی) که در دیونایزر قرار دارند، انجام می‌شود.
2. خروج آب دیونایزه: پس از حذف تمامی یونها، آب دیونایزه با خلوص بالا به عنوان محصول نهایی تولید می‌شود. این آب خالص به حدی است که حتی اسیدها و بازهای آلی نیز از آن حذف شده‌اند. آب دیونایزه به عنوان یک منبع آب بسیار خالص و بدون هیچ گونه املاح یا ذرات معلق، در صنایع الکترونیکی، آزمایشگاهی، و صنایع دارویی استفاده می‌شود.
دستگاه دیونایزر معمولاً از دو بخش کاتیونی و آنیونی تشکیل شده است، هرکدام شامل مبدل‌های یونی خاص خود که با همکاری در فرآیند دیونایزاسیون، آب را به خلوص بالایی می‌رسانند. این فرآیند پرهزینه و با کارایی بالا به دلیل حذف کامل یونها از آب، تولید آب دیونایزه با کیفیت فوق‌العاده برای مصارف حساس و نیازمند به آب با خلوص بالا را فراهم می‌کند.
تفاوت تولید آب در فرآیند دیونیزه‌سازی و تقطیر
تقطیر و دیونیزه‌سازی دو فرآیند متفاوت برای تولید آب با خلوص بالا هستند و در زمینه‌های مختلفی از جمله صنایع الکترونیکی، آزمایشگاهی، و داروسازی استفاده می‌شوند. در ادامه، تفاوت‌های اصلی این دو فرآیند توضیح داده شده است:
تقطیر:
روش کلی: در تقطیر، آب به وسیله گرما در یک سیستم تبخیر تبدیل به بخار می‌شود و سپس در یک سیستم یخچال یا کندانسور سرد شده و به حالت آب تبدیل می‌شود.
حذف املاح: تقطیر عمدتاً برای حذف املاح و آلاینده‌های محلول در آب استفاده می‌شود. این فرآیند به دلیل تفاوت نقطه جوش ابتدایی و انتهایی املاح، امکان حصول آب با خلوص بالا را فراهم می‌کند.
کیفیت آب: آب تقطیر شده نسبت به دیگر منابع آب، خالص‌تر است، اما ممکن است مقدار کمی از ذرات معلق در آن باقی بمانند.
دیونیزه‌سازی:
روش کلی: در دیونیزه‌سازی، از یک دستگاه دیونایزر استفاده می‌شود که از مبدل‌های یونی خاصی برای حذف یونها از آب استفاده می‌کند.
حذف املاح: این فرآیند نیز برای حذف املاح و یونها از آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در دیونیزه‌سازی، یون‌های موجود در آب به صورت کامل حذف می‌شوند و آب دیونایزه با خلوص بسیار بالا تولید می‌شود.
کیفیت آب: آب دیونایزه حاصل از این فرآیند به خلوص بسیار بالایی دست می‌یابد و حتی ممکن است خالص‌تر از آب تقطیر شده باشد. این آب بدون هیچ گونه یون یا ذرات معلق است.