فرآیند زلال سازی و حوض‌های زلال ساز

با توجه به نقش آب های آلوده در ابتلا به بیماری های گوناگون و مضرات فراوانی که رها کردن این آب ها در طبیعت دارد، می توان گفت که تصفیه آب یکی از مهم ترین مسائل در زمینه بهداشت است. با ابداع فرآیند زلال سازی و حوضهای زلال ساز، بسیاری از دغدغه های موجود در این زمینه از میان رفت.

 فرآیند زلال سازی و حوض‌های زلال ساز اهمیت بسیاری در تصفیه آب دارند. زلال سازی به عنوان یک مرحله حیاتی در فرآیند تصفیه آب، به کاهش میزان املاح، رسوبات و ذرات معلق در آب کمک می‌کند و بهبود کیفیت آب را فراهم می‌آورد. حوض‌های زلال ساز به عنوان بخش اساسی این فرآیند، فراگیرترین واحدهای زلال سازی محسوب می‌شوند که امکان تجمیع و رسوب ذرات را فراهم می‌آورند. این حوض‌ها از ابعاد مختلف و با تکنولوژی‌های متنوعی برای انجام وظایف خود استفاده می‌شوند.

حوض‌های زلال ساز با ایجاد حرکت آرام آب، ذرات معلق و رسوبات را جمع‌آوری و جدا کرده و فرآیند تصفیه آب را بهبود می‌بخشند. این تجهیزات علاوه بر تصفیه آب، تأثیر مثبتی در کاهش هزینه‌ها و افزایش عملکرد سایر واحدهای تصفیه دارند. به طور کلی، فرآیند زلال سازی و استفاده از حوض‌های زلال ساز به عنوان بخش حیاتی تصفیه آب، امکان تأمین آب با کیفیت بالا و مطمئن را در سیستم‌های تصفیه فراهم می‌کند و نقش بنیادی در تأمین منابع آب شرب و صنعتی ایفا می‌کند.

فرآیند زلال سازی و حوضهای زلال ساز، یکی از مهم ترین مراحل در تصفیه آب ها می باشد. در واقع حوضهای زلال ساز به سیستم هایی گفته می شود که در آن ها، زلال سازی آب قبل از انجام عمل تصفیه صورت می گیرد. در این سیستم ها، علاوه بر ذرات درشتی همچون شن و ماسه، باید ذرات کوچک نیز حذف شوند. سه مرحله اساسی این فرآیند عبارت است از انعقاد، لخته سازی و ته نشینی. در مرحله انعقاد، طی واکنش های شیمیایی بین مواد اضافی موجود در آب با برخی مواد شیمیایی که به آن اضافه شده است، جداسازی این ذرات صورت می گیرد. کیفیت انجام این مرحله به مواردی همچون دمای آب، نوع ذرات موجود در آن، نوع مواد شیمیایی اضافه شده، PH آب و ... بستگی دارد. در مرحله لخته سازی، ذرات منعقد شده باید به یکدیگر متصل شوند تا ذراتی سنگین تر به وجود بیاید و ته نشینی انجام گیرد.
در واقع در این مرحله، با هم زدن آب، سوسپانسیونی از لخته های تشکیل شده در آب به وجود می آید. این سوسپانسیون با فشار از یک مسیر ورودی به بخش ته نشینی وارد می گردد. در ابتدای این ورودی آب، قطعاتی از لخته های از پیش تشکیل شده به صورت معلق وجود دارند که لخته های موجود در سوسپانسیون جذب آن ها می شوند و سپس به علت سنگینی ته نشین می گردند. یکی از مهم ترین مواردی که در فرآیند ته نشینی و شیرین سازی آب نقش دارد، غلظت لخته های تشکیل شده در سوسپانسیون است. به طوری که باید با استفاده از روش های مناسب، این غلظت کنترل شود تا فرآیند زلال سازی آب در این حوضها به خوبی انجام گیرد. در حین انجام زلال سازی، باید به میزان مواد شیمیایی اضافه شده دقت شود زیرا به شدت در کیفیت نهایی آب تاثیر گذار خواهد بود. پس از ته نشینی، آب وارد مرحله فیلتراسیون می شود و مواد ته نشین شده از آن جدا می گردند.

فرآیند زلال سازی و حوضهای زلال ساز در زمینه های گوناگونی کاربرد دارند. این نکته بر کسی پوشیده نیست که رهاسازی آب های آلوده به مواد شیمیایی، صدمات جبران ناپذیری به اکوسیستم ها و جانداران وارد خواهد کرد. بنابراین یکی از مهمترین کاربردهای این حوضهای زلال ساز را می توان در تصفیه آب صنعتی دانست. نقش این حوضها در کاهش آلودگی های ناشی از مواد تولیدی در صنایع فولاد، پتروشیمی، صنایع تولیدی انواع مواد نوشیدنی و ... بسیار قابل توجه است. همچنین از این سیستم ها می توان برای شیرین سازی آب و تصفیه آب های آشامیدنی نیز استفاده نمود.