هدف از ته نشین کردن املاح آب
همانطور که می دانیم برای تصفیه آب آشامیدنی و نیز صنعتی روش های گوناگونی وجود دارد.
تهنشین کردن املاح آب در زلالسازی هدف اصلی از فرآیندی است که به نام "تهنشینی" یا "نمکریزی" شناخته میشود. این مرحله در فرآیند زلالسازی به منظور حذف املاح و افزایش کیفیت آب انجام میشود. هدف اصلی از تهنشین کردن املاح، حذف یا کاهش مقدار املاح موجود در آب است که ممکن است از جمله ذرات معلق، یونها و مواد محلول مختلف باشند.
تهنشین کردن به وسیله فرآیندهای فیزیکی یا شیمیایی انجام میشود. از جمله روشهای معمول تهنشینی میتوان به افزودن مواد شیمیایی مخصوص (مثل سولفات آلومینیوم یا پلیآکریلمید)، استفاده از تانکهای تهنشین، و استفاده از فیلترهای خاص اشاره کرد.
با تهنشینی، املاح به شکل رسوب یا نمکها از آب جدا شده و میتوانند به راحتی از طریق فیلترها یا فرآیندهای دیگر حذف شوند.
فرآیند ته نشینی
فرآیند ته نشین کردن املاح آب فرآیندی فیزیکی بوده و در آن عمل جداسازی ذرات سنگین و معلق با استفاده از نیروی وزن صورت می گیرد. در این فرآیند ذرات معلق در آب، ذرات کلوئید منعقد شده و نیز لخته شده، رسوب های به وجود آمده در واکنش های شیمیایی مربوط به تصفیه آب حذف می شوند. ته نشینی بسته به اندازه و مقدار ذرات به چهار شکل انجام می گیرد:
1) ته نشینی ذرات مجزا
2) ته نشینی لخته ها
3) ته نشینی ناحیه ای
4) ته نشینی ذرات متراکم
اما عوامل موثر بر ته نشینی عبارتند از: اندازه و شکل ذرات و نحوه پراکندگی آن ها، دانسیته ذره ها، دمای آب یا به عبارت دیگر ویسکوزیته و دانسیته، بار الکتریکی ذره ها، ویژگی لختههای مواد معلق، اجزای ذرات حل شده درون آب، شرایط محیطی، مشخصات مربوط به طراحی و هیدرولیکی حوضچه مخصوص ته نشینی.
بنابراین می توان گفت با استفاده از ته نشین کردن املاح آب، مقدار زیادی از ذرات معلق در آن حذف می شوند.
زلال سازی
این روش جهت جدا نمودن ذرات از آب به کار می رود. ذرات موجود در آب در اندازه های متفاوتی هستند. ابعاد آن ها نیز در مواد محلول چند آنگستروم و در مواد معلق در حدود چند سانتی متر می باشد. ذرات درشت را با کمک توری یا شبکه می توان جدا کرد، اما ذرات معلق کوچکتر بسته به طبیعت و تمایلشان به ته نشینی یا معلق ماندن با روشهای مختلفی جدا می شوند. در واقع زلال سازی مجموعه ای از فرآیندها ی انعقاد، لخته کردن و ته نشینی می باشد. در فرآیند انعقاد با افزودن مواد شیمیایی ذرات به هم چسبیده بزرگ می شوند. در مرحله لخته سازی مواد منعقد شده با همزدن آرام به هم چسبیده و اندازه آن ها بزرگتر می شود. هنگام هم زدن باید دقت کافی صورت گیرد تا لخته ها از هم پاشیده نشوند. مرحله بعد ته نشین نمودن ذرات منعقد و لخته شده می باشد.
موارد تاثیرگذار بر ته نشینی ذرات در زلال ساز
تهنشینی ذرات در زلال سازها تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار میگیرد که میتوانند بر کارایی و عملکرد این تجهیزات تأثیر بگذارند. یکی از عوامل تاثیرگذار بر تهنشینی ذرات، ترکیب شیمیایی آب است. وجود مواد معدنی مختلف و املاح در آب میتواند به تشکیل رسوبات و نمکهای آبی منجر شود که در نهایت تهنشینی ذرات را افزایش میدهد. علاوه بر این، دما نیز بر تهنشینی ذرات تأثیرگذار است. در دماهای پایینتر، ذرات معلق به سطح آبها نزدیکتر میشوند و امکان تشکیل رسوبات افزایش مییابد.
عدم استفاده از مراحل پیشتصفیه مناسب، ذرات معلق به طور مستقیم وارد زلالسازها میشوند که میتواند به کاهش عمر مفید تجهیزات، کاهش بازدهی، و افزایش هزینههای نگهداری و تعمیرات منجر شود. بنابراین، برای بهینهسازی عملکرد زلالسازها و جلوگیری از تهنشینی ذرات، لازم است که شرایط آبشویی مانیتور شده، مراحل پیشتصفیه مناسب اجرا شود و از روشهای موثری برای کنترل ترکیب شیمیایی و دمای آب استفاده گردد.
تصفیه آب صنعتی
تصفیه آب صنعتی یا شیرین سازی آب روشی نوین است که جهت تصفیه آب از فرآیند RO یا اسمز معکوس استفاده می کند. دستگاههای تصفیه آب صنعتی قابلیت تبدیل کردن آب شور به آب شیرین را دارند. در روش اسمز معکوس املاح و ناخالصی های موجود در آب حذف شده و بنابراین آب سبک می شود. از این دستگاه در صنایعی چون تولید و تهیه آب آشامیدنی، صنایع داروسازی، فولاد ، صنایع غذایی، کشاورزی و پرورش ماهی استفاده می شود. دستگاه های تصفیه آب صنعتی بسیار شبیه به دستگاههای خانگی تصفیه آب بوده و در مقیاس صنعتی و برای حجم زیادی از آب خالص استفاده می شوند. سرعت تصفیه در آن ها بسیار بالا می باشد و مخازن ذخیره آب در آن ها بزرگ می باشد.